Tənhalıq...
Siqaret çəkmək,həddindən artıq içki, piylənmə… Hamımız bunların sağlamlığımız üçün nə qədər təhlükəli olduğunu bilirik. Amma bunlardan daha təhlükəli ola biləcək bir şey olduğunu bilirdinizmi? Tənhalıq…
Bu, hamımızın nə vaxtsa yaşadığı duyğudur. Paradoksal olaraq, bugünkü super-əlaqəli dünyamızda əvvəlkindən daha çox insan özünü təcrid olunmuş hiss edir. Siz izdihamin içində və ya hətta aktiv sosial həyatınız olarkən belə özünüzü tənha hiss edə bilərsiniz. Evli ola bilərsiniz və ya dolu bir evdə yaşaya bilərsiniz, amma yenə də özünüzü görünməz hiss edə bilərsiniz, sanki heç kim sizi həqiqətən başa düşmür.
Tənhalıq sadəcə kədərli və ya tək olmaqdan daha artıqdır. Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatına görə, bu, dünya miqyasında milyonlarla insana təsir edən, artan ictimai səhiyyə problemidir. Və nəticələr ciddidir. ÜST vurğulayır ki, tənha insanlar intihar etməyə daha meyillidir. Tənha insanlar həmçinin ürək xəstəliyi, insult, narahatlıq və depressiya kimi sağlamlıq problemlərinə daha çox risk altındadırlar. Əslində, bu, ürək-damar xəstəlikləri riskini otuz faiz artırır.
Bir çoxları tənhalığın yalnız yaşlılara təsir etdiyini düşünsə də, tənhalıq yaşınızdan və haradan olduğunuzdan asılı olmayaraq hər kəsə təsir edir. ÜST-ün tədqiqatları göstərir ki, yaşlı insanların 4-də 1-i özünü sosial təcrid olunmuş hiss etdiyini bildirir ki, bu da yaşlıların 25%-ni təşkil edir. Dünya üzrə gənclərin 5-15%-i özlərini sosial təcrid olunmuş hiss etdiklərini bildirirlər.
Bu rəqəmlər hətta daha yüksək ola bilər. ÜST bildirir ki, tənhalığın real təsiri daha pis ola bilər. Səhiyyə mütəxəssisləri tənhalığı dünyanı sürətlə məhv edən "səssiz pandemiya" adlandırırlar. Onların sübutları göstərir ki, sosial əlaqənin olmaması digər məlum risk faktorları ilə müqayisədə erkən ölüm riskini bərabər və ya daha yüksək edir.
Bəs, tənhalıqla bağlı nə edə bilərik? Keçən il Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı (ÜST) tənhalıqla ciddi səhiyyə təhlükəsi kimi mübarizə aparmaq üçün sosial əlaqə üzrə yeni komissiya yaratdı. Növbəti üç il ərzində bu komissiya bununla mübarizənin ən effektiv yollarını tapmağa diqqət yetirəcək.
Komissiyanın tövsiyələrini gözləyərkən, artıq kömək edə biləcək sübut edilmiş addımlar var. Sosial mediada keçirilən vaxtın azaldılması və müntəzəm fiziki fəaliyyət əhval-ruhiyyənizi əhəmiyyətli dərəcədə yaxşılaşdıra bilər.
Özünüzə qarşı mərhəmətli olmaq da vacibdir. Tənhalıq ümumi bir təcrübədir və bu hissləri mühakimə etmədən yaşamaq normaldır. ÜST vurğulayır ki, sosial əlaqə iş yerinizdə, məhəllənizdə və ya cəmiyyətdə başqalarına nə qədər yaxın və bağlı hiss etdiyinizlə bağlıdır.
Bununla belə, əgər tənhalıq hissləri davam edirsə və ya münasibətlərinizin sizə lazım olan dəstək və ya xoşbəxtliyi təmin etmədiyini hiss edirsinizsə, hərəkətə keçmək çox vacibdir. Terapiya və məsləhətləşmə kimi psixoloji müdaxilələr effektivdir. Özünüzü təcrid olunmuş hiss etdiyiniz təqdirdə kömək istəməkdə fayda var.
İspaniyada 18 yaşdan kiçik şəxslərə...
Fateh Sultan Mehmetin dövründə tikilən...
Ukrayna 30 günlük atəşkəs rejiminin...
Çirkab suların axıdıldığı İzmir...
Ötən il Fransada həddindən artıq istilər...