22 may 2025, cümə axşamı Bakı, 23°C
IMG-LOGO

Bel-boy nisbəti ürək çatışmazlığının proqnozlaşdırılmasında effektiv göstəricidir - ARAŞDIRMA

22-05-2025
IMG

“HEART FAILURE 2025” konqresində təqdim edilən yeni araşdırma bel-boy nisbətinin (Waist-to-Height Ratio – WtHR) ürək çatışmazlığını (ÜÇ) proqnozlaşdırmaqda əhəmiyyətli göstərici olduğunu ortaya qoyur.

Fhnews.az “MedicalXpress” portalına istinadla xəbər verir ki, piylənmə ÜÇ xəstələrinin əhəmiyyətli hissəsində müşahidə olunan risk faktorudur və bədən kütləsi indeksinin (BKİ) artması bu riskin yüksəlməsi ilə əlaqələndirilir. Lakin aparıcı tədqiqatçı, İsveçin Malmö şəhərində yerləşən Lund Universitetinin professoru Amra Jujiçin vurğuladığı kimi, BKİ piylənmənin ən geniş istifadə edilən ölçü vahidi olsa da, bu göstərici cinsiyyət və etnik mənsubiyyət kimi amillərdən təsirlənir və bədən yağının bölgüsünü nəzərə almır.

Jujiçin sözlərinə görə, bel-boy nisbəti mərkəzi piylənmənin, xüsusilə də visseral piy toxumasının zərərli təsirlərinin daha etibarlı göstəricisi hesab olunur. BKİ-nin bəzən paradoksal şəkildə ÜÇ nəticələri ilə əlaqəli olması görünsə də, bu hal WtHR üçün keçərli deyil. Bu səbəbdən tədqiqatçılar WtHR ilə ürək çatışmazlığının inkişafı arasındakı əlaqəni araşdırmağı məqsəd qoyublar.

Tədqiqatın əhatə etdiyi 1792 iştirakçı Malmö preventiv layihəsi çərçivəsində seçilib. İştirakçılar ilkin mərhələdə 45-73 yaş arasında olublar və onların təxminən üçdə birində normal qan qlükoza səviyyələri, üçdə birində acqarına qlükoza pozğunluğu, digərlərində isə diabet müşahidə olunub. Tədqiqat iştirakçıları orta hesabla 12,6 il müddətində izlənilib. Bu müddət ərzində 132 ÜÇ hadisəsi qeydə alınıb. İştirakçıların orta yaşı 67, qadınların payı isə 29 faiz olub. Ümumi median WtHR göstəricisi 0,57 (IQR 0,52–0,61) təşkil edib. Statistik təhlillər göstərib ki, daha yüksək WtHR göstəricisi, digər çaşdırıcı amillərdən asılı olmayaraq, ÜÇ riskinin əhəmiyyətli dərəcədə artması ilə əlaqələndirilir (HR=1,34; 95 faiz CI: 1,12–1,61; p=0,001). Ən yüksək WtHR kvartilində (median 0,65) olan şəxslərdə ÜÇ riski digər kvartillərlə müqayisədə 2,71 dəfə yüksək olub (95 faiz CI: 1,64–4,48; p<0,001).

Tədqiqatın həmmüəllifi doktor Con Molvinin sözlərinə görə, median WtHR 0,5-dən xeyli yüksəkdir, bu isə yüksək kardiometabolik riskin göstəricisidir. İdeal hesab olunan nisbət bel ölçüsünün boyun yarısından az olması, bu riski azaltmaq üçün hədəf ola bilər.

Sonda A.Jujiç belə nəticəyə gəlir: “WtHR insident ürək çatışmazlığının əhəmiyyətli bir proqnozlaşdırıcısı olaraq qiymətləndirilə bilər. Eyni zamanda, bu göstərici, piylənməyə qarşı müalicələrdən faydalana biləcək ÜÇ xəstələrinin müəyyən edilməsində BKİ-dən daha faydalı ola bilər. Növbəti mərhələdə biz bu nəticələri daha geniş əhali üzərində təkrar yoxlamağı və WtHR-nin digər kardiometabolik pozuntularla əlaqəsini araşdırmağı planlaşdırırıq”.

Paylaş: