FHN Xəbərlər | İctimai-siyasi onlayn qəzet

Arxeoloqlar 800 yaşlı And mumiyasının yanaqlarında və qollarında indiyədək görülməmiş döymələr tapıblar və bu, Cənubi Amerikadakı qədim mədəni təcrübələrə daha çox işıq salıb.

Tarix boyu insanlar üstünlük təşkil edən gözəllik standartlarına, sosial statusa, qrupa mənsubiyyətə və hətta rituallara uyğunluq kimi bədənlərini dəyişdirmək üsullarını mənimsəmişlər. Bədən modifikasiyalarının bu növləri arasında döymə hələ də geniş şəkildə tətbiq olunan mədəni təcrübə olaraq qalır.

Bununla belə, dərinin yumşaq təbiətinə görə, arxeoloji qeydlərdə tatuajlı dəri nümunələri çox azdır. Tərkibində döymə izləri olan qorunmuş dərini ehtiva edən mövcud qeydlərin təhlili göstərir ki, dünyada qorunub saxlanılmış döymə edilmiş insan qalıqlarının ən böyük konsentrasiyası Cənubi Amerikanın sahil səhralarındadır.

Alimlər buna görə də And dağlarında qazıntı sahəsində aşkar edilmiş və Turin Universitetinin Antropologiya və Etnoqrafiya Muzeyində saxlanılan yaxşı qorunmuş qadın mumiyasına diqqətlə baxıblar.

Radiokarbon analizi nəticəsində mumiyanın 800 ildən çox yaşı olduğu müəyyən edilib. Qadın eramızın 1215-1382-ci illəri arasında yaşayıb.

Tədqiqatçılar çılpaq gözlə görünməyən döymələri aşkar etmək üçün infraqırmızı analizdən istifadə edən iki yeni texnikadan yararlanıblar. Mumiyanın üzünün hər iki yanağında, o cümlədən qulaqdan ağıza doğru uzanan üç düz xətt olan döymələri görəndə isə şoka düşüblər.

Onun biləyində S şəkilli döymə də aşkar ediblər. X-ray flüoresansı və Raman spektroskopiyası kimi kimyəvi analiz üsullarından istifadə edərək, döymələrin dəmir mineral maqnetitindən və piroksen adlı başqa bir mineraldan hazırlanmış piqmentlərlə edildiyi müəyyən edilib.

Nəticələr həm qeyri-adi formaları, həm də anatomik yerləri (yanaqlardakı xətlər və biləkdə S-ə bənzər işarə) və qeyri-adi mürəkkəb tərkibini göstərir.

Bildirilir ki, Cənubi Amerika döymələri tez-tez əllər, biləklər, ön kollar və ayaqlarda edilən daha mürəkkəb dizaynlara malikdir. Yanaq döymələri daha az yayılmışdır. Əslində, bu günə qədər bölgədə tapılan başqa heç bir qədim döymə mumiyanın qolundakı "S" motivinə bənzəmir.