FHN Xəbərlər | İctimai-siyasi onlayn qəzet

BMT-nin Ərzaq və Kənd Təsərrüfatı Təşkilatı (FAO) martın 17-də xəbərdarlıq edib ki, yüksək yoluxucu xassələrə malik olan quş qripi virusu - H5N1-in sürətlə yayılması görünməmiş miqyasda olub və bütün dünyada yüz milyonlarla quşu məhv edib, habelə tədricən bütün məməlilərə sıçrayıb.

Fhnews.az BMT-nin saytına istinadla xəbər verir ki, Romada üzv dövlətlər üçün brifinq təşkil edən FAO rəsmiləri epidemiyanın qarşısını almaq üçün biotəhlükəsizliyi, nəzarəti və sürətli reaksiya mexanizmlərini gücləndirmək üzrə təcili tədbirlər görməyə çağırıblar.

FAO Baş direktorunun müavini Qodfrey Maqvenzi vurğulayıb ki, böhran ölkələrdə qida təhlükəsizliyi və ərzaq təminatına ciddi təsir göstərəcək, o cümlədən normal qidalanma üzrə problemlər yaradacaq, kənd yerlərində iş və gəlir itkisi, yerli iqtisadiyyatlara zərbələr və əlbəttə ki, istehlakçılar üçün xərclərin artması ilə nəticələnəcək.

Təşkilatın nümayəndələri bildiriblər ki, milyonlarla insanın ət və yumurta üçün quş ətinə güvəndiyi bir şəraitdə əsas vəzifə təkcə virusun qarşısını almaq deyil, həm də qida istehsal sistemlərini qorumaqdır. Belə ki, epidemiyanın iqtisadi təsiri bütün dünyada da hiss olunur. Məsələn, ABŞ İstehlakçı Qiymətləri İndeksinə görə, fevral ayı ərzində ABŞ-da yumurta qiymətləri rekord həddə çatıb və fermerlər quş qripi yayıldığı üçün indiyə qədər ümumilikdə 166 milyondan çox quş, əsasən də yumurta verən toyuqları kəsməyə məcbur olublar. Son xəbərlərə görə, bu il ABŞ-da 30 milyondan çox quş məhv edilib.

FAO Baş direktorunun müavini Bet Beçdol qlobal, əlaqələndirilmiş cavab tədbirlərinə ehtiyac olduğunu vurğulayaraq, H5N1-ni heç bir ölkənin təkbaşına həll edə bilməyəcəyi “sərhədsiz” təhlükə adlandırıb. Onun sözlərinə görə, böhranı həll etmək üçün FAO və Ümumdünya Heyvan Sağlamlığı Təşkilatı (WOAH) yüksək patogenli quş qripinin qarşısının alınması və ona nəzarət üzrə onillik qlobal strategiyanın həyata keçirilməsinə başlayıb. “Bir zəncir yalnız onun ən zəif halqası qədər güclüdür”, -deyə Beçdol bildirib.

Son dörd il ərzində H5N1 yeni bölgələrə yayılaraq ev quşlarında böyük itkilərə səbəb olub, qida tədarükünü pozub və quş ətinin qiymətlərini artırıb. 2021-ci ildən bəri ən azı 300 yeni vəhşi quş növü virusdan təsirlənərək biomüxtəliflik üçün ciddi təhlükə yaradır.

FAO virusun yayılmasının qarşısını almaqda ölkələrə kömək etmək məqsədilə qlobal monitorinq, məlumat mübadiləsi və texniki rəhbərliyə sadiqliyini bir daha təsdiqləyib. Təşkilat, həmçinin bu məsələdə özəl sektorun, xüsusən də peyvəndlərin, diaqnostikanın və yüksəkkeyfiyyətli heyvan sağlamlığı xidmətlərinin hazırlanmasında iştirakın vacibliyini vurğulayıb.

Brifinq, həmçinin Dünya Bankının ev sahibliyi etdiyi Pandemiya Fondu çərçivəsində maliyyələşdirmə təklifləri üzrə üçüncü çağırışı da əhatə edib. FAO son iki il ərzində gələcək epidemiyaların qarşısını almaq üçün xəstəliklərə nəzarətin, erkən xəbərdarlıq sistemlərinin və səhiyyə infrastrukturunun gücləndirilməsinə yönəlmiş Pandemiya Fondu layihəsinə birgə rəhbərlik edib.