17 mart 2025, bazar ertəsi Bakı, 14°C
IMG-LOGO
Azərbaycan Respublikası Fövqəladə Hallar Nazirliyinin hərbi qulluqçularının, xüsusi rütbəsi olan əməkdaşlarının və dövlət qulluqçusu olmayan mülki işçilərinin aylıq vəzifə (tarif) maaşlarının, hərbi qulluqçularının (müddətli həqiqi hərbi xidmət hərbi qulluqçuları istisna olmaqla) və xüsusi rütbəsi olan əməkdaşlarının hərbi (xüsusi) rütbəyə görə maaşlarının məbləğlərinin təsdiq edilməsi və Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin “Azərbaycan Respublikası Fövqəladə Hallar Nazirliyinin hərbi qulluqçularının, xüsusi rütbəsi olan əməkdaşlarının və dövlət qulluqçusu olmayan mülki işçilərinin aylıq vəzifə (tarif) maaşlarının məbləğlərinin təsdiq edilməsi, Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin “Azərbaycan Respublikası Fövqəladə Hallar Nazirliyinin hərbi qulluqçularının, xüsusi rütbəsi olan əməkdaşlarının və dövlət qulluqçusu olmayan mülki işçilərinin aylıq vəzifə (tarif) maaşları”nın təsdiq edilməsi, “Azərbaycan Respublikası Fövqəladə Hallar Nazirliyinin büdcədən maliyyələşdirilən qurumlarında çalışan dövlət qulluqçusu olmayan mülki işçilərinin Vahid Tarif Cədvəli üzrə aylıq vəzifə (tarif) maaşlarının tənzimlənməsi haqqında” 2013-cü il 26 sentyabr tarixli 269-12 nömrəli Qərarında dəyişiklik edilməsi və “Azərbaycan Respublikası Fövqəladə Hallar Nazirliyinin Kiçikhəcmli Gəmilərə Nəzarət və Sularda Xilasetmə Dövlət Xidmətinin xüsusi rütbəsi olan əməkdaşlarının aylıq vəzifə maaşlarının məbləğləri”nin təsdiq edilməsi haqqında” Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 2017-ci il 7 avqust tarixli 322-11 nömrəli qərarının ləğv edilməsi haqqında” 2018-ci il 13 aprel tarixli 149-11 nömrəli Qərarında dəyişikliklər və “Azərbaycan Respublikası Fövqəladə Hallar Nazirliyinin hərbi qulluqçularının, xüsusi rütbəsi olan əməkdaşlarının və dövlət qulluqçusu olmayan mülki işçilərinin aylıq vəzifə (tarif) maaşları”nın təsdiq edilməsi, “Azərbaycan Respublikası Fövqəladə Hallar Nazirliyinin büdcədən maliyyələşdirilən qurumlarında çalışan dövlət qulluqçusu olmayan mülki işçilərinin Vahid Tarif Cədvəli üzrə aylıq vəzifə (tarif) maaşlarının tənzimlənməsi haqqında” Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 2013-cü il 26 sentyabr tarixli 269-12 nömrəli qərarında dəyişiklik edilməsi və “Azərbaycan Respublikası Fövqəladə Hallar Nazirliyinin Kiçikhəcmli Gəmilərə Nəzarət və Sularda Xilasetmə Dövlət Xidmətinin xüsusi rütbəsi olan əməkdaşlarının aylıq vəzifə maaşlarının məbləğləri”nin təsdiq edilməsi haqqında” Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 2017-ci il 7 avqust tarixli 322-11 nömrəli qərarının ləğv edilməsi haqqında” Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 2018-ci il 13 aprel tarixli 149-11 nömrəli Qərarında dəyişikliklər edilməsi barədə” 2019-cu il 25 iyun tarixli 279 nömrəli Qərarının ləğv edilməsi barədə” 2019-cu il 25 iyul tarixli 324 nömrəli və “Azərbaycan Respublikası Fövqəladə Hallar Nazirliyinin hərbi qulluqçularının (müddətli həqiqi hərbi xidmət hərbi qulluqçuları istisna olmaqla) və xüsusi rütbəsi olan əməkdaşlarının hərbi (xüsusi) rütbəyə görə maaşlarının məbləğlərinin təsdiq edilməsi barədə” 2008-ci il 24 iyun tarixli 145-14 nömrəli qərarlarında dəyişiklik edilməsi haqqında” Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 2019-cu il 13 sentyabr tarixli 407 nömrəli Qərarında dəyişiklik edilməsi barədəAzərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin QƏRARI
Rəsmi sənədlər - 17-03-2025

Alimlər xərçəngin qarşısını almaq üçün yeni üsul tapıblar

17-03-2025
IMG

Avstraliyanın Sidney şəhərində yerləşən Uşaq Tibbi Araşdırma İnstitutunun (CMRI) bazar ertəsi apardığı yeni araşdırmada alimlər hüceyrələrin xərçəngə qarşı müdafiəsinə kömək edən təəccüblü mexanizm aşkar ediblər.

Fhnews.az “Sinxua” agentliyinə istinadla xəbər verir ki, alimlərin sözlərinə görə, xromosomların uclarında olan qoruyucu qapaqlar olan telomerlər yaşlanma və xərçəngin qarşısının alınmasında əsas rol oynayır. Zaman keçdikcə, bu strukturlar təbii olaraq qısalır və qocalmış hüceyrələrə bölünməni dayandırması üçün siqnal verir. Tədqiqatın nəticələrinə, bu proses xərçəngə qarşı mühüm qoruma effektinə malikdir.

Tədqiqatın rəhbəri Toni Sezare yeni kəşflə bağlı bildirib: “Məlumatlarımız telomerlərin daha aktiv olduğunu göstərir. Onlar stresə kəskin reaksiya verə bilir və qocalmağa bənzəyən hüceyrə reaksiyasını aktivləşdirmək üçün aktiv şəkildə açılır. Qoruyucu qapaqlar bunu xərçəngdən qorunmaq məqsədilə edir”.

Sezare və komandası telomerlərin xərçəngin qarşısının alınmasında oynaya biləcəyi aktiv rolu anlamaq üçün Yaponiyanın Kyodo Universitetindəki həmkarları ilə birlikdə çalışıblar.

“Nature Communications” nəşrində dərc edilən araşdırma telomerlərin yaşla birlikdə passiv şəkildə qısalmaqdan daha çox şey etdiyini ortaya qoyub. Belə ki, hüceyrə xərçəngin inkişafının qarşısını almaq üçün yaşlanma proseslərini sürətləndirir və stresə aktiv şəkildə cavab verir. Sezare qeyd edib: “Əksər insanlar telomerləri hüceyrə bölünməsi ilə qısaldılan passiv bir varlıq kimi düşünürlər. Bu, qocalma zamanı istifadə edilən passiv uğursuzluqdur”.

Hüceyrələrin çoxalması dövrünün dayandırılmasına və ya proqramlaşdırılmış hüceyrə ölümünə səbəb olan telomerlər zədələnmiş hüceyrələri nəzarətsiz şəkildə bölünməzdən əvvəl aradan qaldırmağa kömək edir. Alim hesab edir ki, bu kəşf telomerlərin əvvəllər məlum olmayan xərçəng əleyhinə funksiyasını təqdim edir.

Cezare təklif edir ki, telomer biologiyası üçün əhəmiyyətindən əlavə, bu sıçrayış xərçəng müalicəsi üçün də yeni yollar aça bilər. Yeni metod xərçəngli hüceyrələrin ölümünü sürətləndirmək üçün telomerləri hədəfləmək perspektivli terapevtik strategiya təklif edə bilər.

Yeni metod əsasında xərçəngin profilaktikası üçün dərman preparatları hazırlanacaq.

Paylaş: