22 noyabr 2024, cümə
Bakı, 14°C
- 22 noyabr 2024, cümə 03:47:53 Bakı , 14°C
Okeanda kəşf edilən kristallar canlı hüceyrələr olmadan enerji istehsal edə bilir
Dənizin dərinliklərindəki hidrotermal dəliklərin ətrafında aşkar edilən çox kiçik kristal strukturlar Yerdəki həyatın mənşəyinə işıq salmaq potensialına malikdir. Həyatın mənşəyi ilə bağlı suallara cavab verməklə yanaşı, yeni tədqiqat enerji istehsalında da irəliləyişlərə səbəb ola bilər.
Okeanların diblərində yerləşən və qaynar su püskürən hidrotermal kanallar yer qabığına sızan suyun maqma tərəfindən qızdırıldıqdan sonra dənizə çıxdığı nöqtələri təmsil edir.
Suyun tərkibində çoxlu minerallar olduğu üçün hidrotermal kanalların həyatın başlanğıcında mühüm rol oynadığı düşünülür.
Əvvəlki araşdırmada bəzi elm adamlarının 4,5 milyard ildir mövcud olduğunu iddia etdikləri havalandırma deliklərindəki mineralların okean suyu ilə birləşməsinin üzvi molekullar yarada biləcəyi göstərilmişdi. Yeni araşdırma canlı hüceyrələr olmadan bəzi hidrotermal ventilyasiyalarda enerjinin istehsal oluna biləcəyini ortaya qoyub.
Yaponiyanın RIKEN (Milli Fizika və Kimya Tədqiqat və İnkişaf İnstitutu) və Tokio Texnologiya İnstitutunun alimləri Sakit Okeanda təxminən 6 min metr dərinlikdə yerləşən Mariana çuxurunda əldə etdikləri nümunələri tədqiq ediblər.
Tədqiqatçılar buradakı hidrotermal ventilyasiyaların ətrafında kristal nanostrukturlar aşkar ediblər. Müəyyən edilmişdir ki, 84 santimetrlik brusit nümunəsindəki kristallar suyun hidrotermal bacaya daxil olub çıxması üçün kanal rolunu oynayır.
Alimlər deyirlər ki, bu ion kanalları süzgəc kimi fəaliyyət göstərir, bəzi elektrik yüklü hissəciklərin keçməsinə imkan verir, digərlərini isə bloklayır. Bu prosesdə kristalın səthində kiçik, lakin əhəmiyyətli bir gərginlik fərqi meydana gəlir.
Osmotik enerjiyə çevrilmə adlanan bu proses canlı hüceyrələrin enerji istehsal etmək üçün istifadə etdiyi bir üsuldur. Araşdırmalar həmçinin mavi enerji adlanan duzlu su ilə şirin su arasındakı fərqdən istifadə edərək elektrik enerjisi istehsalı üzrə tədqiqatlara da töhfə verə bilər.
Osman Həmdi bəyin tablosu Parisdə 571...
Ekspertin çağırışı: "Tsunami Türkiyənin...
Marsın peykləri üçün iki nəzəriyyə:...
Çanaqqalada aparılan qazıntılar zamanı...
Finlandiyada çovğun 70 min evi...
