FHN Xəbərlər | İctimai-siyasi onlayn qəzet

Bir vaxtlar elmi fantastika mövzusu olan kosmik lift layihəsi Yaponiya şirkətinin təşəbbüsü ilə 2050-ci ilə qədər reallığa çevrilə bilər. Müvəffəqiyyətli olsaydı, o, kosmik səyahətdə inqilab edəcək və qlobal iqtisadiyyatı potensial olaraq dəyişdirəcək. Bununla belə, plan həyata keçirilməzdən əvvəl aradan qaldırılmalı olan böyük maneələr var.

Dünyanın ən hündür qülləsi olan “Tokyo Skytree” nin inşası ilə tanınan “Obayashi Corporation” 96 min kilometrlik kosmos lifti inşa edəcəklərini deyib.

100 milyard ABŞ dolları dəyərində olan layihənin tikintisi 2025-ci ilə qədər başlayacaq və 2050-ci ildə istifadəyə verilə bilər.
Maqnit xətti mühərrikləri ilə işləyən robot-avtomobillər insanları və yükləri bir raketin dəyərinin cüzi qiymətinə yeni tikilmiş kosmik stansiyaya daşıyacaq. Oraya çatmaq üçün yeddi gün lazım olacaq.

Kosmik liftlər konsepsiyası yeni deyil, lakin belə bir strukturun mühəndisliyi heç də asan olmayacaq və qarşıda texnologiyadan başqa bir çox başqa problemlər də var.

2012-ci ildə aparılan böyük beynəlxalq araşdırma kosmik liftin mümkün olduğu qənaətinə gəlmişdi, lakin bu, beynəlxalq əməkdaşlıq yolu ilə əldə edilə bilər.

Əlbəttə ki, insanları və obyektləri raketlərlə kosmosa çıxarmaq olduqca baha başa gəlir. Məsələn, NASA-nın hesablamalarına görə, dörd Artemida Ay missiyasının hər buraxılışı 4,1 milyard dollar büdcə istəyir.

Bəzi dizaynlara görə, kosmik liftlər alpinist adlanan elektromaqnit vasitələri ilə faydalı yükləri orbitə daşıyacaq.Kosmik gəmidən istifadə kosmosa yük daşımaq üçün kiloqramı təxminən 22 min dollara başa gəlir. Kosmik liftin qiyməti isə təxminən 200 dollardır.

Hal-hazırda kosmik liftin qurulması üçün ən böyük maneələrdən biri ipin və ya borunun nədən hazırlanacağıdır. Polad kimi tipik materiallardan hazırlanırsa, boru məruz qalacağı böyük stresə tab gətirmək üçün çox qalın olmalıdır.Halbuki dünyada bu qədər polad yoxdur.

Amma “Obayashi Corporation” karbon nanoborucuqlarından istifadə edə bilər. Nanoboru qələmlərdə istifadə olunan material olan qrafitdən bükülmüş bir təbəqədir.Poladla müqayisədə o, daha yüngüldür və stress altında qırılma ehtimalı azdır, ona görə də kosmik lift daha kiçik ola bilər.