FHN Xəbərlər | İctimai-siyasi onlayn qəzet

Hikikomori sindromu xüsusilə Yaponiyada gənclər arasında sürətlə yayılan sosial izolyasiya problemi olaraq ortaya çıxıb. Yaponiya Səhiyyə Nazirliyinin məlumatına görə, ölkədə təxminən 1 milyon insan bu sindromdan əziyyət çəkir. Çində bu rəqəm 24 milyon gəncə çatıb.
Hikikomori sindromlu insanlar gündə 8 saatdan çox rəqəmsal cihazlardan istifadə edirlər. Əksəriyyəti cəmiyyətdən təcrid olunmuş bu şəxslərin təxminən 70-80 faizi kişilərdir.

Təbii ki, sindrom Yaponiya ilə məhdudlaşan problem deyil. Avropa və Amerikada bu sindroma bənzər hallar artır. Mütəxəssislər tez-tez xəbərdarlıq edirlər ki, uşaqların erkən yaşda texnologiyaya məruz qalması onların sosial bacarıqlarını inkişaf etdirməkdə çətinlik çəkməsinə səbəb ola bilər. Türkiyədə Hikikomori kimi davranış göstərən uşaqların sayının artdığını göstərən bəzi araşdırmalar var. Pedaqoqlar və psixoloqlar bildirirlər ki, ailələr uşaqları ictimai fəaliyyətə yönəltməlidirlər, əks halda uzun müddətli təcrid gələcəkdə daha ciddi psixoloji problemlərə yol aça bilər.

Maraqlıdır, sosial medianın uşaqlara təsiri nə qədər artacaq? Sosial medianın uşaqlara həm müsbət, həm də mənfi təsirləri ola bilər. Müsbət tərəfi, informasiyaya daha asan çıxış və sosial media platformalarından təhsil vasitəsi kimi istifadə kimi üstünlüklərdir. Amma mənfi təsirləri daha çox diqqəti cəlb edir. Uşaqlar sosial mediada məruz qaldıqları məzmunla həmyaşıdlarının təsirinə düşə, özünə hörmətini itirə, qeyri-real gözəllik standartlarına görə özünü qeyri-adekvat hiss edə bilər. Bəs, dünya ölkələri bu məsələ ilə bağlı hansı işlər görürlər?

Avropa ölkələri bununla bağlı addımlar atmağa başlayıb. İtaliya və Fransa məktəblərdə mobil telefondan istifadəni qadağan edib. Bu qadağaya əsasən, tələbələr dərs zamanı və fasilələrdə mobil telefondan istifadə edə bilməzlər. Ölkə bu yaxınlarda uşaqları sosial media platformalarında həddindən artıq məzmundan qorumaq üçün yeni qaydalar tətbiq edib.

Eynilə, Almaniyada sosial media şirkətlərinə məzmunu uşaqları qoruyacaq şəkildə tənzimləmək üçün təzyiq edilir. Finlandiya mobil telefonları təhsil məqsədləri üçün istifadə etmək üçün məhdudlaşdırıb.Mobil telefonlardan yalnız müəllimin nəzarəti altında tədris məqsədləri üçün sinifdə istifadə oluna bilər. Finlandiya texnologiyanı təhsil sisteminə inteqrasiya edən ölkə olsa da, sinifdə telefondan istifadəni minimuma endirir.
Hollandiyada əksər məktəblər siniflərdə mobil telefonların istifadəsini məhdudlaşdıran təcrübələr tətbiq ediblər. Telefonlar ümumiyyətlə yalnız tədris materialı kimi istifadə olunur, dərslərdə sosial media və ya əyləncədən istifadə qadağandır.

İngiltərədə bəzi məktəblər mobil telefondan istifadəni tamamilə qadağan edib. Məktəblər, xüsusilə ibtidai və orta məktəb səviyyələrində, mobil telefonlardan istifadəni aradan qaldıraraq uşaqların sosial qarşılıqlı əlaqəsini artırmağı və üz-üzə ünsiyyəti təşviq etməyi hədəfləyir.

Türkiyədə uşaqların mobil telefondan istifadəsinə dair qaydalar ciddi qəbul edilir. Milli Təhsil Nazirliyinin Orta Təhsil Müəssisələri haqqında Əsasnaməsində təhsil mühitlərində İT vasitələrinin istifadəsini məhdudlaşdıran maddələr var.