22 noyabr 2024, cümə Bakı, 14°C
IMG-LOGO

Dünyanın ən təmiz havasının sirri açılıb

15-04-2024

Alimlərin fikrincə, yağış və buludlar Cənubi Okean üzərindəki havanı planetin ən təmiz havasına çevirməkdə əsas rol oynayır. Antarktika okeanı daha az insan fəaliyyətinə ev sahibliyi etsə də, dənizdən gələn duz, küləklərdən gələn toz və ya fitoplankton adlanan kiçik bitkiyə bənzər orqanizmlərin hissəcikləri kimi təbii mənbələrdən gələn aerozollarla onu çirkləndirir.Lakin tədqiqatçılar buludların və yağışın Antarktika okeanı üzərində atmosferin təmizlənməsində əsas rol oynadığını deyirlər.

Elm adamları bu okeanın geniş bölgələrində müxtəlif bulud modellərini aşkar etmək üçün yeni nəsil peyklərin məlumatlarından istifadə edərək kompüter proqramı hazırlayıblar. Tədqiqatçılar xüsusilə iqlimin tənzimlənməsində mühüm rol oynadığı bilinən unikal pətək formalı bulud nümunələrini araşdırıblar.

Bu xüsusi buludlardakı pətək hüceyrələri, tutduqları ərazinin yağıntı miqdarına görə açıq və ya qapalı olur.Alimlər pətək buludlarının analizindən əldə edilən məlumatları Tasmaniyadakı Cape Grim Rəsədxanasının aerozol ölçmələri və Avstraliya Meteorologiya Bürosunun yağış müşahidələri ilə müqayisə ediblər.

Ən təmiz havanın olduğu günlərin aydın pətək buludları ilə əlaqəli olduğunu aşkar edən elm adamları bu buludların arabir güclü leysanlar yaradaraq aerozol hissəciklərini havadan yuya biləcəyindən şübhələnirlər. Bu aydın buludlar şişkin ağ, qapalı buludlardan daha çox nəm saxlayır və daha çox yağış yağdırır.

Gələcək tədqiqatlarda elm adamları bu bölgələrdəki buludların toz və kir kimi aerozolları necə təmizlədiyini izah etməyə ümid edirlər.

Paylaş: