FHN Xəbərlər | İctimai-siyasi onlayn qəzet

Dünyada 7 fərqli qitədə fərqli iqlim və yaşayış var. Antarktida dünyanın ən soyuq yerləri siyahısında birinci yerdədir. Ginnesin Rekordlar Kitabına görə, "Vostok" Araşdırma Mərkəzi yer üzündəki ən soyuq yerdir. “Vostok” Yerin maqnitosferindəki dəyişiklikləri müşahidə edən mərkəz olmaqla yanaşı, aktinometriya, geofizika, tibbi tədqiqatlar və klimatologiya sahələrində də araşdırmalar aparır. Antarktidadakı bu mərkəz beynəlxalq səviyyədə tanınmır, lakin Avstraliya Antarktika ərazisi daxilində yerləşir. Rusiya tərəfindən idarə olunan bu mərkəz dünyanın ən soyuq yerləri sırasındadır. 21 iyul 1983-cü ildə Vostokda temperatur qeydə alınan ən aşağı temperatura -89,2°C-ə düşüb.

Sovet İttifaqı tərəfindən 1957-ci ildə Soyuq Müharibə illərində qurulan bu stansiya temperatur rekordlarını qıran məşhur Cənub Qütbündə yerləşir. “Vostok” Yerin maqnitosferindəki dəyişiklikləri müşahidə edən mərkəz olmaqla yanaşı, aktinometriya, geofizika, tibbi tədqiqatlar və klimatologiya sahələrində də tədqiqatlar aparır. Bu, təkcə dünyanın ən soyuq yeri deyil, həm də dünyanın ən günəşli yeri kimi tanınır. Dekabr ayında 22 saat günəş alır. Ən aşağı illik orta temperaturun ölçüldüyü meteoroloji stansiyadır.

Bir daha qeyd edək ki, tədqiqat stansiyası 1957-ci ildə Sovet İttifaqı tərəfindən yaradılıb, onlar buzun altında gizlənmiş nəhəng bir göl olan Vostok gölünü kəşf ediblər. Burada onlar dünyanın qalan hissəsi ilə əlaqəsi olmayan mikrobların və çoxhüceyrəli orqanizmlərin ekosistemini kəşf etdilər. Stansiya Antarktika buz qalxanından 3488 metr yüksəklikdə yerləşir.

Qütb bölgələrində atmosfer bir qədər incə olduğundan insan burada özünü 4200 metr yüksəklikdə hiss edir. “Vostok” stansiyası illik orta temperaturu ilə dünyanın ən soyuq aktiv meteoroloji stansiyası adını daşıyır. Aprel-sentyabr aylarını əhatə edən soyuq mövsümdə temperatur orta hesabla -66°C, isti mövsümdə isə orta temperatur cəmi -44°C-dir. Havada rütubətin olmaması, güclü küləklər, hündürlüklə birlikdə oksigen səviyyəsinin azalması və təxminən 120 gün davam edən qütb gecəsi bu buzlu mühitin sərtliyinə səbəb olur.

“Vostok”un ekstremal şəraitinə uyğunlaşmaq üçün bir həftədən iki aya qədər vaxt lazımdır və bura yeni gələnlərdə baş ağrıları, boğulma hissi, arterial təzyiq və burun qanaması kimi simptomlar müşahidə oluna bilər.

Buna baxmayaraq, 2017-ci ilə qədər yay aylarında “Vostok” Stansiyasında təxminən 30 nəfər yaşayır, qış mövsümündə isə əhalinin sayı cəmi 15 nəfərə enir.