22 noyabr 2024, cümə Bakı, 14°C
IMG-LOGO

Ən çox peyki olan “SpaceX” kosmik tullantılarla bağlı xartiyaya qoşula bilər

25-10-2024
IMG

Avropa Kosmik Agentliyi (ESA) İlon Maskın “SpaceX” şirkəti ilə kosmosda artan tullantı miqdarını azaltmaq üçün nəzərdə tutulmuş beynəlxalq xartiyaya qoşulma ehtimalı ilə bağlı danışıqlar aparır.

Fhnews.az xəbər verir ki, bu barədə ESA-nın baş direktoru Cosef Aşbaçer “Reuters” agentliyinə müsahibəsində bildirib.

Hazırda 22 ölkəni birləşdirən ESA keçmiş kosmik missiyaların planetin orbitinə atdığı və aktiv peyklər üçün təhlükə yaradan kosmik tullantıların kütləsini azaltmağı hədəfləyən səylərdə fəal iştirak edir. Cosef Aşbaçer bildirib ki, artıq 110 ölkə və ya qurum ESA-nın 2030-cu ilə qədər hər hansı yeni orbital tullantı əmələ gəlməsini dayandırmağı hədəfləyən “Zero Debris” xartiyasına qoşulub.

Yer kürəsinin aşağı orbitində fəaliyyət göstərən peyklərin təxminən üçdə ikisinə malik olan “SpaceX”in bu təşəbbüsə qoşulacağı ilə bağlı suala cavab verən ESA-nın baş direktoru deyib: “Hələ yox, amma biz onlarla bu məsələni müzakirə edirik. Bu, daim inkişaf edən bir nizamnamədir və onun çərçivəsində fundamental təşəbbüslər davam edəcək”.

“SpaceX” şirkəti isə şərh sorğusuna dərhal cavab verməyib. ABŞ Kosmik Qüvvələrinin məlumatına görə, orbitdəki təxminən 10,300 aktiv peykdən təxminən 6,300-ü İlon Maskın sürətlə böyüyən “Starlink” seriyasının bir hissəsidir. Son on ildə Kuiper bürcü üçün 3000-dən çox peyk buraxmağı hədəfləyən “Amazon” kimi, Çin də “Starlink” ilə rəqabət aparmaq məqsədilə özünə məxsus olan kosmik silsilə yaradır.

ESA-nın rəhbəri əlavə edib ki, “SpaceX“dən fərqli olaraq, “Amazon” şirkəti xartiyanı imzalayıb.

Kosmosun zibillənməsi prosesini izləyən Harvard Universitetinin astronomu Conatan Makdauellin sözlərinə görə, hazırda orbitdə 18 897 ədəd izlənilə bilən kosmik tullantı var. Onlar qeyri-aktiv faydalı yüklər və raket gövdələri, həmçinin dağıntılar və ya nasaz peyklərin parçalarından ibarətdir.

Hazırda kosmik tullantılarla bağlı beynəlxalq qanunlar yoxdur, lakin ölkələr və kosmik agentliklər son illərdə problemin həlli üçün təkliflərlə çıxış etməyə başlayıblar.

Paylaş: