FHN Xəbərlər | İctimai-siyasi onlayn qəzet

Alimlər elektrik sahəsi yaradaraq xroniki yaraları sağaldan bandaj hazırlayıblar. Bandajlar adi sarğılardan daha sürətli hərəkət edir və daha ucuz ola bilər.

Fhnews.az “The İndependent” nəşrinə istinadla xəbər verir ki, çox yavaş sağalan açıq yaralar xroniki sayılır. Məsələn, diabet xəstələrində görülən bu yaralar müalicədən sonra da görünə bilər. Bunları müalicə etmək çox vacibdir, çünki ciddi hallarda amputasiyaya və ya hətta ölümə səbəb ola bilər. Lakin hazırda istifadə olunan müalicə üsulları, ümumiyyətlə, bahalı olduğundan, hər kəs onlara müraciət edə bilmir. Şimali Karolina Dövlət Universitetinin tədqiqatçıları daha sərfəli olan bandaj hazırlayıblar. Elektrik sahəsinin xroniki yaraları sürətlə sağaltmasına əsaslanaraq, komanda akkumulyator və elektrodları özündə birləşdirən su ilə işləyən dizayn yaradıb. Birdəfəlik istifadə olunan bandajın bir tərəfində batareya, digər tərəfində elektrodlar var. Bandaj elektrodlar yara ilə təmasda olacaq şəkildə yerləşdirildikdən sonra batareya bir damla su ilə işə salınır. Bu şəkildə sarğı bir neçə saat ərzində elektrik sahəsi yaradaraq yaranı müalicə edir.

Diabetik siçanlarda yeni texnologiyanı sınaqdan keçirən komanda öz nəticələrini avqustun 7-də elmi araşdırmalar aparan “Science Advances” jurnalında dərc olunan məqalədə bildirib. Heyvanların yaralarına qoyulan sarğının qan damarlarının əmələ gəlməsini dəstəklədiyi və iltihabı azaltdığı qeyd edilib. Tədqiqatçılar, həmçinin yaranın adi sarğılarla müalicə ilə müqayisədə 30 faiz daha tez sağaldığını müşahidə ediblər. Onlar elektrik sahəsinin yaranı düzgün sağalda bilməsi üçün sarğı-yardımı çevik olaraq dizayn etdiklərini izah ediblər. Bu şəkildə sarğı müxtəlif formalı yaraları bağlaya bilər.

Məqalənin aparıcı müəlliflərindən biri olan Rajaram Kaveti əlavə edib ki, uyğunlaşma qabiliyyəti çox vacibdir, çünki elektrik sahəsinin yaranın periferiyasından mərkəzinə yönəlməsini istəyirik: “Elektrik sahəsini effektiv şəkildə fokuslamaq üçün elektrodlar yaranın həm ətrafında, həm də mərkəzində xəstə ilə təmasda olmalıdır. Bundan əlavə, bu yaralar asimmetrik və dərin ola bildiyi üçün geniş xüsusiyyətlərə malik səthlərə uyğun elektrodlar tələb olunur”.

Alimlər bildiriblər ki, sarğı əlverişli qiymətə malikdir və xəstələrin evdə tək istifadə edə bilməsi üçün nəzərdə tutulub.

Araşdırmanın həmmüəllifi Amay Bandokhar qeyd edib ki, burada məqsədimiz xroniki yaraları olan xəstələrin sağalmasını sürətləndirən daha ucuz texnologiya hazırlamaq idi.