FHN Xəbərlər | İctimai-siyasi onlayn qəzet

Massaçusets Texnologiya İnstitutu təbiətin tozlanma prosesinə kömək etmək üçün arı ölçüsündə dronlar hazırlayır. Bu innovativ robotlar arıların təbii tozlandırma qabiliyyətlərini təqlid edərək süni tozlandırmaya kömək etmək və kənd təsərrüfatında məhsuldarlığı artırmaq məqsədi daşıyır. Yeni dizayn edilmiş bu kiçik dronların arıların hərəkətlərini və tozlanma prosesini təqlid edə bilən qanadları var. Çəkisi bir qramdan az olan “böcək dronları” əvvəlki versiyalarından 100 dəfə uzun uça bilir. O, həmçinin mürəkkəb yolları tez izləyə və səmərəli tozlanmanı təmin edə bilər.

Massaçusets Texnologiya İnstitutu tədqiqatçılarının fikrincə, yeni yaradılmış miniatür robotlar havada 17 dəqiqə qala bilir. Uçuş müddətini və dözümlülüyünü artırmaq üçün robotun qanadlarına nanoboru elektrodları və elastomerlərdən hazırlanmış süni əzələlər əlavə edilib. Əvvəlki versiyalardakı səkkiz qanadlı dizayn indi daha səmərəli dörd qanadlı dizaynla əvəz edilmişdir.

Tədqiqatçılar ümid edirlər ki, robot böcəklər gələcəkdə sürü halında birlikdə işləyə biləcəklər. Nəzərdə tutulan inkişaflar reallaşarsa, bu sürülərdən böyük sahələrin, qapalı təsərrüfatların və istixanaların tozlanmasını əlaqələndirmək üçün istifadə edilə bilər.

Mütəxəssislərin fikrincə, sürü halında işləyə bilən “robot arılar” ətraf mühitə zərər vermədən kənd təsərrüfatında məhsuldarlığın artırılmasında mühüm addım ola bilər.

Uça bilən kiçik robotların tozlanmadan başqa digər məqsədlər üçün istifadə edilməsi də nəzərdə tutulub. Bunlardan ən əsası pilotsuz uçuş aparatlarının çata bilmədiyi dar sahələrin yoxlanılmasıdır. Robotlar dar çatlardan və ya dəliklərdən keçmək lazım olan nöqtələri üzərində yerləşdirilmiş mikro kameraların köməyi ilə izləyə bilir.

Bioloji Müxtəliflik Mərkəzinin məlumatına görə, kəpənəklərdən arılara, quşlara qədər təbii tozlandırıcıların sayı ildən-ilə azalır. Bunun əsas səbəbləri pestisidlərin istifadəsi və şəhərin genişlənməsidir. Beynəlxalq Təbiəti Mühafizə İttifaqının qiymətləndirmələrinə görə, 187 arı növü nəsli kəsilmək təhlükəsi ilə üz-üzədir. Bu vəziyyət arıların və dolayısı ilə insanların təqdim etdiyi ekosistem xidmətlərindən faydalanan bitkilərə təsir edir. Sənaye mütəxəssisləri vurğulayırlar ki, urbanizasiya və iqlim dəyişikliklərinin sürətlə davam etdiyi bu gün təbii tozlanmaya alternativ və ya köməkçinin hazırlanması çox vacibdir.