20 fevral 2025, cümə axşamı Bakı, 3°C
IMG-LOGO

Leonardo da Vinçi və Piet Mondrianın əsərlərində gizli riyaziyyat ortaya çıxıb

15-02-2025
IMG

Alimlərın fikrincə, araşdırma "ağacların gözəlliyini qiymətləndirmək və yenidən yaratmaq" perspektivini vəd edir.Leonardo da Vinci və Piet Mondrian kimi məşhur rəssamların əsərlərində təsvir olunan ağaclar təbiətdəki budaqlanan naxışların arxasındakı riyaziyyatı izləyir.

“PNAS Nexus” jurnalında dərc edilən araşdırmaya görə, bəzi mücərrəd rəsmlərdəki bu gizli riyaziyyat hətta ağacların təsviri kimi sənət əsərlərini tanımaq qabiliyyətimizin əsasını təşkil edə bilər. Təbiətdəki ağaclar fraktal adlanan özünə bənzəyən budaqlanma nümunəsini izləyir ki, burada da eyni strukturlar gövdədən budağın ucuna qədər getdikcə daha kiçik miqyaslarda təkrarlanır.

Yeni araşdırmada elm adamları sənət əsərlərindəki ağac təsvirlərində budaq qalınlığının miqyasını riyazi olaraq araşdırıblar.Tədqiqatçılar budaqların diametrləri arasındakı nisbətlər və müxtəlif diametrlərdə təxminən neçə budaq olduğuna dair riyazi qaydalar çıxarıblar. Onlar deyirlər ki, biz incəsənət əsərlərində ağacları özünəbənzər, fraktal formalar kimi təhlil edirik və sənəti biologiyada inkişaf etdirilən budaq qalınlığı nəzəriyyələri ilə eksperimental olaraq müqayisə edirik.

Leonardo da Vinçi ağac budaqlarının  qalınlığını qoruduğunu müşahidə etmişdir.İtalyan İntibah rəssamı müxtəlif budaqların diametrləri arasındakı əlaqəni təyin etmək üçün α adlı parametrdən istifadə etmişdir. 

O, təklif edib ki, budağın qalınlığı onun iki kiçik budağının ümumi qalınlığı ilə eyni olarsa, α parametri 2 olacaqdır.

Tədqiqatçılar Hindistanın Əhmədabad şəhərindəki 16-cı əsrə aid Sidi Səiyyed məscidi, Edo dövrü Yapon rəssamlığı və 20-ci əsr abstrakt sənəti də daxil olmaqla, dünyanın müxtəlif yerlərindəki sənət əsərlərindəki ağacları təhlil ediblər.

Bu sənət əsərlərindəki α dəyərlərinin təbii ağaclardakı diapazona bənzər 1,5 ilə 2,8 arasında dəyişdiyini aşkar ediblər.  "Biz təbii ağacların diapazonuna uyğun gələn α-nı 1,5-2,8 aralığında tapırıq”-deyən alimlər əlavə ediblər ki, fraktal ölçü ağaclar və sənət əsərləri arasında əhəmiyyətli dərəcədə fərqli olsa da, mədəniyyətlər və zaman dövrləri üzrə böyük sənət əsərlərinin nümunə tədqiqatlarında α diapazonunun real ağaclardakı diapazonuna  uyğundur. 

Tədqiqatçılar deyirlər ki, Piet Mondrianın 1912-ci ildəki kubist Boz Ağacı kimi vizual olaraq ağaca bənzər rəngləri olmayan abstrakt rəsmlər belə, α üçün real dəyərdən istifadə edildikdə ağac kimi müəyyən edilə bilər.

Yeni tədqiqat ağacların gözəlliyini qiymətləndirmək və yenidən yaratmaq perspektivini təklif edir. Bu, incəsənət və elmin təbiət və bəşəriyyət dünyasına tamamlayıcı linzalar verə biləcəyini də əsaslandırır.

Paylaş: