7 iyun 2025, şənbə Bakı, 22°C
IMG-LOGO

BMT: Dünya okeanı dərin böhran içindədir

06-06-2025
IMG

Dünya okeanı dərin böhran içindədir. Turşulaşma, balıq ehtiyatlarının azalması, temperaturun artması və geniş yayılmış çirklənmə kimi amillər biomüxtəlifliyin fəlakətli azalmasına səbəb olur: dəniz növlərinin yarısından çoxu bu əsrdə yox olmaq riski altındadır.

Fhnews.az BMT-nin məlumatına istinadla xəbər verir ki, okeanın bərpasına təcili ehtiyac bu ilin iyununda Fransanın Nitsa şəhərində baş tutacaq böyük beynəlxalq konfransın diqqət mərkəzində olacaq. Bu, dəniz biomüxtəlifliyinin qorunması və davamlı istifadəsi, okeanda həyatın mühafizəsi üçün hüquqi sazişin qəbulundan sonra BMT-nin ilk Okean Konfransı olacaq.

BMT Baş katibinin okean üzrə elçisi Piter Tompson, Dünya İqtisadi Forumunda (WEF) Okean Fəaliyyəti Gündəliyinin rəhbəri Alfredo Giron və Təbiəti Mühafizə üzrə Beynəlxalq Birlikdə (IUCN) Okean Proqramını idarə edən Minna Epps BMT tərəfindən hazırlanmış biomüdafiə təşəbbüsləri haqqında danışıblar.

Onlar qeyd ediblər ki, okeanı qoruyub bərpa etməsək, bu, asılı olduğumuz bütün xidmətlər üçün dağıdıcı nəticələrə səbəb olacaq. Bütün iqlim tənzimləyici kimi okeandan asılıdır. Bununla belə, biz okeanın daha çox karbon qazı udmasını istəmirik, çünki onu turşulu edən də budur. Ona görə də emissiyaları azaltmaqla başlamalıyıq.

İqlim dəyişikliyinin başqa bir təsiri suyun temperaturu uzun müddət artdıqda, dənizdəki isti dalğalardır. Panamada dəniz isti dalğası mərcan müxtəlifliyinin təxminən 75 faizini məhv edib.

Alfredo Giron deyib: “İndi biz regenerasiya haqqında düşünməliyik. Məsələn, dənizdə külək ferması quraşdırsanız, onun ətrafında mərcan rifi qura bilmək üçün düzgün materiallardan istifadə etdiyinizə əmin ola bilərsinizmi? Yaxud yeni liman tiksəniz, dalğaların o qədər də güclü olmadığına və gəmilərin limanın özü ilə daha asan qarşılıqlı əlaqəyə girməsinə əmin olaraq sahil zolağının qorunması və sabitləşdirilməsi üçün manqrovlardan istifadə edə bilərsinizmi? Özəl sektoru mühafizənin əks tərəfi kimi, daha çox sağlam okeandan həqiqətən faydalanacaq daha bir maraqlı tərəf kimi düşünməyi dayandırsaq, o zaman bir çox imkanları açmağa başlayırıq. WEF özəl sektoru cəlb etmək və onlara bu məkanda nə baş verdiyini anlamaqda kömək etmək üçün BMT ilə əməkdaşlıq edir”.

Minna Epps əlavə edib: “Biz, həmçinin homojen bir qrup kimi özəl sektor haqqında düşünməyi dayandırmalı və işləməli olduğumuz böyük korporasiyalar ilə investisiya etməli olduğumuz kiçik və orta müəssisələr arasında fərq qoymalıyıq. Bu konfransın oyun dəyişdirici olmasını istəyirik. Biz həm elmi, həm də yerli bilikləri toplayan Beynəlxalq Okean Davamlılığı Paneli kimi təşəbbüslərə diqqət yetiririk. Sonra maliyyə məsələsi var. Çünki bu amil olmasa, konfransın ciddi nəticələrini gözləməyə dəyməz”.

Paylaş: