FHN Xəbərlər | İctimai-siyasi onlayn qəzet

Yanğın nəticəsində 5 ildir təmir işləri aparılan Parisdəki Notr-Dam kilsəsinin yenidən açılması üçün günlər sayılır. Orta əsr kafedralı 850 il əvvəl tikilib və tarixin kritik anlarına səhnə olub. Notr-Dam tarixi haqqında nə bilirik?

Fransa prezidenti Emmanuel Makron beş ildən artıqdır ki, yenidən qurulan Notr-Dam kilsəsini ziyarət edib. Yanğın nəticəsində zədələnən kafedral gələn həftə ziyarətçilərin üzünə açılacaq. Amma indiyədək yanğının tam olaraq nədən baş verdiyi hələ də naməlum qalıb.

Fransa rəsmiləri yanğının elektrik naqilində nasazlıq və ya yanan siqaret nəticəsində baş verdiyini bildiriblər.

Parisin sevimli kafedralı 850 il əvvəl tikildiyindən bəri Fransa paytaxtının ən məşhur görməli yerlərindən biri olmuşdur.“Bizim xanımımız” mənasını verən Notr-Dam tarixin mühüm anlarında rol oynamışdır.

İldə təxminən 13 milyon ziyarətçini cəlb edən kafedralın kənarındakı lövhədə paytaxtın rəsmi mərkəzi və Fransada Parisə olan bütün məsafələrin ölçüldüyü işarə olan “Sıfır nöqtəsi” qeyd olunur.Katolik inancının mühüm simvolu olan kafedral evlərdə İsanın çarmıxa çəkilməzdən əvvəl geydiyi deyilən tikan tacı da daxil olmaqla, müqəddəs əmanətləri mühafizə edir.

Parisin Île de la Cité rayonunda Notr-Dam kilsəsinin tikintisinə 1163-cü ildə VII Lüdovik dövründə başlanılıb.Qotik binanın ilk daşı Papa III Aleksandrın iştirakı ilə qoyulmuşdur. Lakin tikinti 1345-ci ilə qədər tamamlanmadı.Bina tamamlandıqdan sonra bir çox tarixi hadisələrə səhnə olub. 1431-ci ildə İngiltərə kralı VI Henrix kafedralın içərisində Fransa kralı elan edilir. Bu, həm də 1804-cü ildə Napoleon Bonapartın imperator kimi tacqoyma mərasimi idi.

Jeanne d'Arc kafedralda təqdis edilib, dünya liderləri Fransanın keçmiş prezidentləri Şarl de Qoll və Fransua Mitteranın anım mərasimlərində iştirak ediblər.

Bina 1790-cı illərdə Fransa İnqilabı zamanı, izdiham və inqilabçılar binanın içərisini qarət edərkən və binanı “Ağıl məbədi” elan etdikdə zədələnmişdi.Bu müddət ərzində bibliya fiqurlarının heykəllərinin başları kəsilmişdi.

Tarixçi Robert Tombs BBC-yə bildirib ki, 1871-ci ildə Paris Kommunası inqilabı zamanı bəzi "radikal anti-din xadimləri" binanı yandırmağa cəhd göstərsələr də, yerli əhali tərəfindən bunun qarşısı alınıb.

Katedral həmçinin iki dünya müharibəsindən böyük dərəcədə zərər görmədən sağ çıxıb və faşist işğalının sonunu qeyd etmək üçün 1944-cü ildə tenor zəngini çalıb.