FHN Xəbərlər | İctimai-siyasi onlayn qəzet

Arizona Universiteti Tibb Kollecinin (Tucson) Sarver Ürək Mərkəzində həyata keçirilən tədqiqat süni ürək cihazlarından istifadə edən bəzi xəstələrdə ürək əzələsinin bərpa oluna biləcəyini ortaya qoyub.

Fhnews.az “Science Daily” elmi xəbər portalına istinadla xəbər verir ki, beynəlxalq alimlər qrupu tərəfindən aparılan araşdırmanın nəticələri “Circulation” jurnalında dərc olunub.

Ürək çatışmazlığı ABŞ-da təxminən 7 milyon yetkin insana təsir edir və hər il 14 faizə yaxın ölümə səbəb olur. Ürək çatışmazlığının müalicəsi üçün hazırda dərmanlarla yalnız xəstəliyin inkişafını yavaşlatmaq mümkündür. İrəliləmiş mərhələlərdə isə yeganə müalicə üsulu ürək transplantasiyası və ya süni ürək cihazlarının istifadəsidir.

Sarver Ürək Mərkəzinin direktoru və tədqiqatın əsas müəllifi dr. Hesham Sadek bildirib ki, skelet əzələlərindən fərqli olaraq, ürək əzələlərinin zədədən sonra bərpaolunma qabiliyyəti məhduddur. Layihə ABŞ və Avropadan olan tədqiqatçıların iştirakı ilə maliyyələşdirilib. Araşdırma Yuta Universiteti tərəfindən təmin olunan süni ürək xəstələrinin ürək toxumalarının öyrənilməsi ilə həyata keçirilib. İsveç və Almaniyadakı qrupların rəhbərləri, Jonas Frisen və Olaf Bergman, ürək toxumasındakı yeni hüceyrələri təyin etmək üçün innovativ karbon nişanlama üsulundan istifadə ediblər. Tədqiqat nəticəsində məlum olub ki, süni ürək istifadə edən xəstələrin ürək əzələlərində regenerasiya prosesi sağlam insanlara nisbətən altı dəfə daha çoxdur. Bu nəticələr insan ürəyinin daxili bərpa qabiliyyətinə malik olduğunu və istirahətin bu qabiliyyəti artırmaqda mühüm rol oynadığını sübut edir.

H.Sadekin 2011-ci ildə “Science” jurnalında dərc olunmuş əvvəlki tədqiqatı göstərirdi ki, ürək əzələsi hüceyrələri yalnız uşaqlıqda bölünür və doğuşdan qısa müddət sonra bu proses dayanır. 2014-cü ildə isə süni ürək xəstələrində hüceyrə bölünməsinə dair sübutlar təqdim edilmişdi. Bu tapıntılar süni ürəyin, insan ürəyi üçün “istirahət” şəraiti yaradaraq regenerasiya prosesini stimullaşdırdığına işarə edir. Araşdırma göstərir ki, yalnız xəstələrin 25 faizi süni ürək cihazlarına müsbət cavab verərək ürək əzələlərini bərpa edə bilir. Tədqiqatçılar bu reaksiyanın genetik və molekulyar səbəblərini araşdırmağı və daha çox xəstədə bu regenerasiya qabiliyyətini təmin etməyi hədəfləyirlər. H.Sadek bildirib: “Əgər ürək əzələlərinin regenerasiya potensialını tam şəkildə aktivləşdirə bilsək, ürək çatışmazlığının müalicəsində inqilabi dəyişikliklər baş verə bilər. Süni ürək cihazları artıq sınaqdan keçirilmiş və etibarlı bir texnologiyadır. Biz bu cihazları istifadə edərək xəstələrimiz üçün yeni ümidlər yarada bilərik”.

Bu tədqiqat ürək çatışmazlığının müalicəsi üçün yeni terapevtik yanaşmaların inkişaf etdirilməsində əhəmiyyətli mərhələ kimi qiymətləndirilir.