FHN Xəbərlər | İctimai-siyasi onlayn qəzet

Yeni tədqiqat nəticələri göstərir ki, 50 yaşında sağlam həyat tərzi keçirən fərdlər ürək-damar xəstəliklərinin beş əsas risk faktorundan azad olduqları təqdirdə, daha uzun və sağlam ömür sürə bilərlər.

Fhnews.az “MedicalXpress” portalına istinadla xəbər verir ki, ürək-damar xəstəlikləri üçün beş klassik risk faktoru – siqaret çəkmək, yüksək qan təzyiqi, yüksək xolesterin səviyyəsi, şəkərli diabet və bədən çəkisinin normadan az və ya çox olması – artıq uzun müddətdir, tibbi ictimaiyyət tərəfindən yaxşı tanınır. Bu amillər ürək-damar xəstəliklərinin inkişafı üçün əsas risklər kimi qəbul olunur.

Yeni tapıntılar isə bu risk faktorlarının yalnız xəstəlik riski deyil, həm də gözlənilən ömür uzunluğu və sağlam ömür müddəti üzərində əhəmiyyətli təsiri olduğunu ortaya qoyur. Bu nəticələr Amerika Kardiologiya Kollecinin elmi sessiyalarında təqdim olunmuş və nüfuzlu “New England Journal of Medicine” jurnalında dərc edilib. Araşdırma Baylor Tibb Kolleci də daxil olmaqla bir sıra beynəlxalq institutlardan olan ekspertlərin iştirakı ilə Qlobal Ürək-Damar Risk Konsorsiumu tərəfindən həyata keçirilib.

Tədqiqatın aparıcı müəlliflərindən biri, Baylor Tibb Kollecinin professoru və Kardiologiya və Ürək-Damar Tədqiqatları Departamentinin rəhbəri Christie M.Ballantyne bildirib ki, tapıntılar bu risk faktorlarının insan ömrü və sağlamlıq müddətinə təsirinin nə dərəcədə əhəmiyyətli olduğunu bir daha təsdiq edir. Tədqiqat çərçivəsində 39 ölkədən 2 milyondan çox iştirakçının məlumatları təhlil olunub və bu iş mövzu üzrə indiyə qədər aparılmış ən genişmiqyaslı araşdırmalardan birinə çevrilib. Məlumatların bir hissəsi ABŞ ərazisində uzunmüddətli epidemioloji tədqiqat olan ARIC (İcmalarda Ateroskleroz Riski) layihəsindən əldə edilib.

Hamburq Universitetinin Ürək və Damar Mərkəzindən tədqiqatın digər baş müəllifi dr. Christina Magnussen qeyd edib ki, beş klassik risk faktoru bütün dünyada ürək-damar xəstəliklərinin təxminən yarısına cavabdehdir: “Biz bu faktorların yoxluğu və ya nəzarətdə saxlanmasının insan ömrünə təsirini anlamaq məqsədilə bu araşdırmanı apardıq”.

Tədqiqat nəticələri göstərib ki, 50 yaşında bu risk faktorlarından azad olan qadınlar, beş risk faktoruna malik qadınlarla müqayisədə orta hesabla 13,3 il daha gec ürək-damar xəstəliyinə tutulur və 14,5 il daha uzun ömür sürürlər. Oxşar nəticələr kişilər üçün də qeydə alınmışdır: risk faktorları olmayan kişilər ürək-damar xəstəliyinə tutulmadan 10,6 il daha uzun yaşayır və 11,8 il daha gec vəfat edirlər. Əlavə olaraq, tədqiqat həyatın sonrakı mərhələlərində edilən davranış dəyişikliklərinin də mühüm əhəmiyyət daşıdığını vurğulayıb. Qan təzyiqinə nəzarət və siqaretdən imtina kimi tədbirlər 55 və ya 60 yaşında belə tətbiq edildikdə, daha uzun və sağlam həyatla əlaqələndirilib. Bu nəticə göstərir ki, risk faktorlarına nəzarət üçün heç vaxt gec deyil.