FHN Xəbərlər | İctimai-siyasi onlayn qəzet

Hər il aprelin 17-si Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının və Ümumdünya Hemofiliya Federasiyasının təşəbbüsü ilə Ümumdünya Hemofiliya Günü kimi qeyd edilir. Fhnews.az “bleeding.org” tibb portalına istinadla xəbər verir ki, 2025-ci ildə bu əlamətdar gün xəstəliyin qadın və qızlarda da rast gəlinməsi problemlərinə həsr edilib. Bu mövzu qanaxma pozğunluğu (WGBD) olan qadınların və qızların tez-tez diqqətdən kənarda qalan ehtiyaclarının həllində irəliyə doğru əhəmiyyətli bir addımdır. Hemofiliyanın müalicəsi sahəsində müəyyən irəliləyişlərə baxmayaraq, WGBD-lər diaqnoz, müalicə və ümumi həyat keyfiyyətində çətinliklərlə üzləşməyə davam edir.

Milli Qanaxma Pozuntuları Fondu (NBDF) bu mövzu ilə bağlı başqa müvafiq qurumlarla birlikdə tədqiqat və müalicə səylərini gücləndirməyə çağırıb.

Bu tarixin seçilməsi Ümumdünya Hemofiliya Federasiyasını yaratmış Frenk Şnaybelin doğum günü ilə əlaqədardır. Onun təsis edilməsinin və qeyd olunmasının məqsədi qanın laxtalanması prosesinin pozulması ilə əlaqədar irsi xəstəlik olan hemofiliyadan əziyyət çəkənlərin hər gün üzləşdiyi problemlərə dünya ictimaiyyətinin, siyasətçilərin və səhiyyə işçilərinin diqqətini cəlb etmək, bu barədə onların məlumatlılığını artırmaqdır.

Hemofiliya qanın laxtalanması prosesinin pozulması ilə əlaqədar olan irsi xəstəlikdir. Xəstəliyin əlamətləri demək olar ki, bütün hallarda erkən uşaqlıq dövründə, çox vaxt körpənin həyatının 4-5-ci gününə qədər özünü göstərir. Xəstəlik zamanı oynaqlara, əzələlərə və daxili orqanlara öz-özünə zədə və ya cərrahi müdaxilə nəticəsində qanaxma baş verir. Hətta xırda zədələr nəticəsində hemofiliyalı xəstələrin beyninə və ya digər orqanlarına qan axmasının ölümlə nəticələnməsi ehtimalı yüksəkdir.

Hemofiliyanın müalicəsi yoxdur, lakin xəstənin orqanizmində çatışmayan qanın laxtalanması amilinin inyeksiya edilməsi yolu ilə xəstəliyin gedişinə tamamilə və uğurlu şəkildə nəzarət edilir. Bu məqsədlə istifadə edilən laxtalanma amili əksər hallarda donor qanından götürülür. Kifayət qədər dərman vasitələri ilə təmin ediləndə, hemofiliyalı xəstələr normal həyat yaşaya - oxuya, işləyə, ailə qura, yəni cəmiyyətin tamhüquqlu üzvü ola və öz ölkəsinə xeyir verə bilərlər. Lakin dünyanın bir çox ölkəsində xəstəlik əleyhinə preparatların kifayət qədər olmaması, ilk növbədə, hemofiliyadan əziyyət çəkən uşaq və gənclərin erkən əlilliyinə səbəb olur.

Ölkəmizdə hemofiliyalı xəstələrin müalicəsi sahəsində mühüm addımlar atılıb. Belə ki, bununla bağlı Dövlət Proqramı qəbul edilib, həmçinin bölgələrdəki xəstəxanalarda da qan bankları yaradılıb.