FHN Xəbərlər | İctimai-siyasi onlayn qəzet

Tokio Elm İnstitutu və RIKEN Fövqəladə Maddə Elmləri Mərkəzindən (CEMS) olan tədqiqatçılar qrupu təyyarədaxili maqnit sahələrinin elektron xassələrə təsirini araşdıraraq mühüm nəticələr əldə edib.

Fhnews.az “Science Daily” saytına istinadla xəbər verir ki, tədqiqatçılar maqnit sahələrinin elektron lent strukturlarında yaranan dəyişiklikləri araşdıraraq, bu yerlərin böyük anomal “Hall” effekti yaratdığını kəşf ediblər. Əldə edilən nəticələr maqnit materiallarında “Hall” effektinin manipulyasiya olunması üçün yeni perspektivlər açır və bu effektin texnoloji tətbiqlərində irəliləyişlər vəd edir.

Təyyarədaxili maqnit sahələri EuCd₂Sb₂ nazik filmlərində mühüm ölçüdə anomal “Hall” effekti yaradır. Bu effekt maqnit sahəsinin fırlanma istiqamətinə uyğun olaraq işarəsini dəyişir və müstəvidə üçqat simmetriya nümayiş etdirir. Araşdırma göstərib ki, bu təsirlər elektron lent strukturlarında tək nöqtələrin qeyri-adi müstəvidən kənar yerdəyişməsi ilə əlaqədardır. Bu dəyişiklik orbital maqnitləşmə və kvant həndəsi tensor kimi müasir anlayışlarla izah olunur. Tədqiqat nəticəsində məlum olub ki, maqnit sahəsinin bucağında edilən kiçik dəyişikliklər belə, anomal “Hall” effektində əhəmiyyətli fərqlərə səbəb ola bilər.

Tədqiqat qrupu adından çıxış edən dosent Masaki Uçida bildirib: “Bu iş orbital maqnitləşmə sahəsində eksperimental irəliləyişə işıq salır və “Hall” effekti konsepsiyasına yeni bir baxış gətirir. Nəticələr gələcək texnologiyalar üçün maqnit zondlama sistemlərinin və materialların inkişaf etdirilməsinə imkan yaradır”.

Bu araşdırma müasir materialşünaslıqda fundamental anlayışlara töhfə verməklə yanaşı, müstəvidəki maqnit sahələrinin elektron nəqliyyat proseslərində oynadığı rolu daha dərindən anlamağa kömək edir. Tədqiqatın nəticələri maqnit sensorları və digər yüksək dəqiqlikli texnologiyalarda tətbiq üçün yeni strategiyaların hazırlanmasına şərait yaradır. Bu kəşf təyyarədaxili maqnit sahələrinin bərk cisimlər fizikası və kvant materiallarında potensialını nümayiş etdirərək, gələcəkdə materialların istiqamətlənmiş xüsusiyyətlərə malik dizaynına yol açır.

Araşdırmanın nəticələri “Physical Review Letters” jurnalında dərc olunub.