4 dekabr 2024, çərşənbə
Bakı, 11°C
- 4 dekabr 2024, çərşənbə 13:08:52 Bakı , 11°C
Süni intellekt Günəşin gizli sirlərini açır
Havay Universitetinin Astronomiya İnstitutunun astronomları və kompüter alimləri Günəş haqqında anlayışımızda inqilab yarada biləcək tədqiqatlar aparırlar.
Onlar dünyanın ən böyük günəş teleskopu və süni intellektdən istifadə edərək Günəşi daha yaxşı başa düşmək üçün təməlqoyma layihəsi həyata keçirirlər. Hazırlanmış dərin öyrənmə modelləri günəş fırtınalarını sürətlə təhlil edərək peyk rabitəsi və enerji şəbəkələri üçün riskləri proqnozlaşdırmaq məqsədi daşıyır.
“SPIn4D” layihəsinin bir hissəsi olaraq alimlər Mauidəki Haleakala zirvəsində yerləşən dünyanın ən böyük yerüstü Günəş Teleskopundan toplanmış məlumatları təhlil etmək üçün günəş astronomiyasını qabaqcıl süni intellekt üsulları ilə birləşdirir.
Layihə teleskopun yaratdığı kütləvi məlumat dəstlərini tez təhlil edə bilən dərin öyrənmə modellərinin inkişafına diqqət yetirir. Bu yanaşma günəş məlumatlarının təhlilində sürət, dəqiqlik və dərinlikdə əhəmiyyətli irəliləyişlər təmin edə bilər. "Böyük günəş fırtınaları heyrətamiz auroralara səbəb ola bilsə də, peyklər, radio rabitəsi və elektrik şəbəkələri üçün də risklər yarada bilər. Günəş atmosferini daha yaxşı başa düşmək son dərəcə vacibdir" – deyə Havay Universitetindən Kai Yanq bildirib.
Yanq Günəşin üçölçülü atmosferini demək olar ki, real vaxt rejimində araşdırmaq üçün süni intellekt və simulyasiya məlumatları birləşdirdiklərini əlavə edib. NSO və Yüksək Hündürlük Rəsədxanasının alimlərindən ibarət komanda İnouye Teleskopunun yüksək ayırdetmə qabiliyyətinə malik müşahidələrindən əldə edilən məlumatlarla Günəşin fiziki xüsusiyyətlərini proqnozlaşdırmaq üçün dərin neyron şəbəkələrindən istifadə edir.
Bu üsul teleskopun böyük həcmli məlumatların təhlili üçün vaxtını əhəmiyyətli dərəcədə sürətləndirir, gündə onlarla terabayt məlumat yaradır. Bu model astronomlara Günəşin atmosferini saatlarla deyil, real vaxtda vizuallaşdırmağa imkan verəcək.
Evdə çox əzizlənən, yaxud laqeyd...
Oturaq həyat tərzi ürək sağlamlığına...
Hindistanda 5,3 bal gücündə zəlzələ...
Rusiyanın Kamçatka bölgəsində zəlzələ...
Alimlər içməli sudakı mikroplastikləri...
