2 aprel 2025, çərşənbə Bakı, 11°C
IMG-LOGO

Su qıtlığı Orta Asiya ölkələri üçün ümumi problemdir

13-12-2024
IMG

Qlobal iqlim dəyişikliyinin təsiri son illərdə Orta Asiyada intensiv şəkildə hiss olunur. Son zamanlar quraqlığın artdığı Orta Asiyanın beş ölkəsi- Qazaxıstan, Özbəkistan, Qırğızıstan, Tacikistan və Türkmənistan böyük su çatışmazlığı ilə üzləşib.Dünya Bankının məlumatlarına görə, quraqlıqla mübarizə aparan region ölkələri böyük su çatışmazlığı ilə üzləşirlər.

Hazırda Orta Asiyada su qıtlığı olan ərazilərdə 37 milyondan çox insan yaşadığı halda, əhalinin artması ilə bu rəqəmin 2050-ci ilə qədər 75 milyona çatacağı təxmin edilir.Bildirilir ki, su qıtlığı region ölkələrində iqtisadi artıma mane ola, əhali arasında müxtəlif xəstəliklər yarada, ərzaq təhlükəsizliyini artıra və su ehtiyatları ilə bağlı münaqişələrə səbəb ola bilər.

Ölkə ərazisinin cəmi 3 faizinin su ilə örtüldüyü Qazaxıstan regionda su ehtiyatlarından asılı olan ölkə kimi seçilir. Transsərhəd çaylar su ehtiyatlarının əhəmiyyətli bir hissəsini qonşu ölkələrdən alan Qazaxıstan üçün həyati əhəmiyyət kəsb edir.

Orta Asiyanın ən sıx əhalisi olan Özbəkistan dünyada su qıtlığı yaşayan 164 ölkə arasında 25-ci yerdədir. Rayonda mühüm pambıq, tərəvəz və meyvə istehsalçısı olan ölkədə suvarma suyunun çatışmazlığı əsas problemdir.

Torpaqlarının 90 faizi səhra olan Türkmənistanda su qıtlığı, xüsusilə də içməli su problemi hər il artır.

Orta Asiyanın əsas su mənbəyini təmin edən bir çox transsərhəd çayların başladığı Qırğızıstanda da su qıtlığı var. Ölkədə 1 milyona yaxın insan içməli su problemindən, fermerlər isə  suvarma suyunun kifayət qədər olmamasından şikayətlənirlər.

Tacikistan su ilə zəngin ölkə olsa da, son vaxtlar suvarma suyu qıtlığı yaşayır. Quraqlıqdan əlavə, Tacikistan regionda əhalinin ən böyük hissəsinin infrastrukturundakı çatışmazlıqlar səbəbindən təhlükəsiz su mənbəyinə çıxışı olmayan ölkədir.

Orta Asiyanı qidalandıran ən böyük iki transsərhəd çay olan Amudərya  və Sırdərya vasitəsilə tarixən bir-birinə bağlı olan bu 5 ölkə bəzən su ehtiyatlarının bölüşdürülməsində problemlər yaşayır.

Paylaş: