FHN Xəbərlər | İctimai-siyasi onlayn qəzet

Astronomlar Yerdən təxminən 520 işıq ili uzaqlıqda, bizim Süd Yolu qalaktikamızda yerləşən böyük qaz planetində Günəşə bənzər bir ulduzun ətrafındakı sıx orbitdə saatda təxminən 33.000 kilometr sürətlə əsən küləklər aşkar ediblər. İşıq ili işığın bir ildə qət etdiyi məsafədir və 9,5 trilyon kilometrə bərabərdir.

Fhnews.az “Reuters” agentliyinə istinadla xəbər verir ki, WASP-127b-nin ekvatorunda dövr edən səsdən sürətli reaktiv axın küləkləri hər hansı məlum planetdə öz növünün ən sürətlisidir.

“Astronomy & Astrophysics” jurnalında dərc olunan tədqiqatın aparıcı müəllifi, Almaniyanın Höttingen Universitetinin astrofiziki Liza Nortmann bildirib: “Həmin qaz planetində olduqca sürətli çevrəvi reaktiv külək tapılıb. Küləklərin sürəti təəccüblü dərəcədə yüksəkdir”.

Günəş sistemimizdən kənarda - ekzoplanet adlanan 5800-dən çox planet kəşf edilib. WASP-127b “isti Yupiter” adlanan bir planet növüdür və öz ulduzuna çox yaxın orbitdə fırlanan qaz nəhəngidir. Onun diametri Günəş sistemimizin ən böyük planeti olan Yupiterdən təxminən 30 faiz böyükdür. Lakin WASP-127b-nin kütləsi Yupiterin kütləsinin cəmi 16 faizini təşkil edir ki, bu da onu indiyədək müşahidə edilən ən sıx və şişkin planetlərdən birinə çevirir.

“WASP-127b qaz nəhəngi planetidir, yəni, onun atmosfer qatlarının altında qayalı və ya bərk səthi yoxdur. Bunun əvəzinə, müşahidə olunan atmosferin altında sıxlıq və təzyiq artdıqca, planetin dərinliyinə gedən qazın həcmi çoxalır”, - deyə Almaniyanın Münhen Lüdviq Maksimilian Universitetinin astrofiziki David Kont bildirib.

Nəhəng qaz planeti öz ulduzunun ətrafında təxminən dörd gündən bir Yerlə Günəş arasındakı məsafənin təxminən 5 faizi qədər fırlanır və onu ulduz radiasiyası ilə yandırır. Ayımız Yerlə olduğu kimi, WASP-127b-nin bir tərəfi həmişə öz ulduzuna - gündüz tərəfinə baxır. Onun atmosferi təxminən 1127 dərəcə Selsi təşkil edir, qütb bölgələri isə daha az istidir.

Yupiter kimi, WASP-127b də əsasən hidrogen və heliumdan ibarətdir, lakin onun atmosferində də bu araşdırmada müəyyən edilmiş karbonmonoksit və su kimi daha mürəkkəb molekulların izləri var.