24 noyabr 2024, bazar Bakı, 12°C
IMG-LOGO

Astronomlar ilk dəfə öz atmosferi olan qayalı planet kəşf ediblər

11-05-2024
IMG

Astronomlar illərdir Günəş sistemimizdən kənarda atmosferi olan qayalı planetləri axtarırdılar. Bu, kosmosda həyatın hər hansı bir əlaməti üçün vacib hesab edilən xüsusiyyətdir. 

Fhnews.az “Reuters” agentliyinə istinadla xəbər verir ki, onlar, nəhayət, bu göy cisimlərindən birini tapıblar. Ancaq görünür ki, bu “cəhənnəm planeti” ərimiş qaya səthinə malikdir və yaşayış əlaməti üçün heç bir ümid vermir.

Tədqiqatçılar bildiriblər ki, tapılan planet Yerdən xeyli dərəcədə böyük, lakin Neptundan daha kiçik qayalıq göy cismidir. O, təhlükəli dərəcədə sönük ulduza yaxın orbitə çıxır və hər 18 orbitini sürətlə tamamlayır.

“James Webb” kosmik teleskopunun göyərtəsində iki alətdən istifadə etməklə aparılan infraqırmızı müşahidələr planetdə böyük bir maqmadan çıxan qazlarla davamlı olaraq doldurulan əlverişsiz atmosferin olduğunu göstərib. NASA-nın “Jet Propulsion” laboratoriyasının əməkdaşı Renyu Hu “Nature” jurnalında dərc olunan məqaləsində yazıb: “Çox güman ki, atmosfer karbon dioksid və ya karbon monoksidlə zəngindir, lakin o, su buxarı və kükürd dioksidi kimi digər qazlara da malik ola bilər. Hazırkı müşahidələr atmosferin tərkibini dəqiq müəyyən edə bilmir”. Teleskopun məlumatları atmosferin qalınlığını da dəqiqləşdirə bilməyib. Hu bildirib ki, o, Yerin, hətta zəhərli atmosferi Günəş sistemimizdə ən sıx olan Veneranın qatından da qalın ola bilər.

Astronomlara görə, “55 Cancri e” və ya “Janssen” adlanan qayalı planet Yerdən təxminən 8,8 dəfə böyükdür, onun diametri isə planetimizdən təxminən iki dəfə çoxdur. O, öz ulduzunun ətrafında Günəş sistemimizin ən daxili planeti Merkuri ilə Günəş arasındakı məsafənin 25-də birində fırlanır. Nəticədə onun səthinin temperaturu təxminən 1725 dərəcə Selsi təşkil edir.

Planet, ehtimal ki, gelgit olaraq kilidlənib, yəni ayın Yerə doğru etdiyi kimi, həmişə öz ulduzuna baxan eyni tərəfə malikdir. Planet Yerdən təxminən 41 işıq ili uzaqlıqdakı Süd Yolu qalaktikamızda, Xərçəng bürcündə yerləşir.

Paylaş: