22 noyabr 2024, cümə Bakı, 14°C
IMG-LOGO

Süni intellekt ekosistemi təhdid edən invaziv növlərlə mübarizəni asanlaşdırır

10-04-2024

Fransa Milli Elmi Tədqiqatlar Mərkəzinin   direktoru Frank Kurşamp süni intellektin ekosistemə və iqtisadiyyata ciddi ziyan vuran invaziv növlər üzərində tədqiqatların sürətləndirilməsinə böyük töhfə verdiyini bildirib.

Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Ətraf Mühit Proqramına bağlı olan Biomüxtəliflik və Ekosistem Xidmətləri üzrə Hökumətlərarası Elm və Siyasət Platformasının son  hesabatına görə, invaziv yadplanetli növlər biomüxtəlifliyin itirilməsinə səbəb olan amillər sırasındadır. İnsan fəaliyyəti nəticəsində tez-tez tanış olmayan yaşayış yerlərinə daxil olan bu növlər miqrasiya etdikləri bölgələrin ekosistemlərinə ciddi ziyan vura bilər.

Hesabata görə, naməlum yaşayış mühitinə daxil olan 37 mindən çox yadplanetli növü var. Bitkilər, heyvanlar, göbələklər və mikroorqanizmlər kimi müxtəlif qruplara aid olan bu yadplanetli növlərə dünyanın demək olar ki, hər bölgəsində rast gəlinir və hər il orta hesabla 200 yeni yadplanetli növü aşkar edilir. Bu yadplanetli növlərin 3500-dən çoxu daxil olduqları yaşayış mühitinə ziyan vurduğu üçün yadplanetli invaziv növlər sayılır. Hazırkı rəqəmlərə görə, 1061 yadplanetli bitki, 1852 yadplanetli onurğasız, 461 yadplanetli onurğalı və 141 yad mikrob qlobal miqyasda invaziv növlər kimi tanınır.

İnvaziv növlərin fəaliyyətindən ən çox təsirlənən bölgələr arasında 34 faizlə Amerika qitəsi birinci, 31 faizlə Avropa və Mərkəzi Asiya, yüzdə 25 ilə Asiya Sakit okean, yüzdə 7 ilə Afrika və cəmi 8 faizlə digər bölgələr gəlir. 

Qeydə alınmış qlobal növ itkisinin 60 faizinə birbaşa və ya dolayısı ilə töhfə verən invaziv növlərin həm ekosistemlərə, həm də qlobal iqtisadiyyata vurduğu zərərin artacağı təxmin edilir

Paylaş: