FHN Xəbərlər | İctimai-siyasi onlayn qəzet

ABŞ-ın Şimal-Qərb Universitetinin mühəndisləri qeyri-invaziv şəkildə yeridilə bilən və ehtiyac qalmadıqda tamamilə həll olunan dünyanın ən kiçik kardiostimulyatorunu hazırlayıblar. Bu innovativ cihaz, xüsusilə, anadangəlmə ürək qüsurları olan yeni doğulmuşlar üçün nəzərdə tutulub və onların ürək fəaliyyətini tənzimləməyə kömək edir.

Fhnews.az “MedicalXpress” portalına istinadla xəbər verir ki, düyü dənəsindən kiçik olan kardiostimulyator simsiz və elastik dizaynı ilə seçilir. O, xəstənin sinəsinə quraşdırılan cihazla əlaqəli şəkildə işləyir. Bu sistem ürəyin qeyri-müntəzəm döyüntüsünü aşkar edərək işıq impulsları vasitəsilə kardiostimulyatoru aktivləşdirir. Dəri, döş sümüyü və əzələlərdən keçən infraqırmızı işıq siqnalları, cihazın işləməsini təmin edərək ürək ritmini tənzimləyir. Ənənəvi müvəqqəti kardiostimulyatorlardan fərqli olaraq bu cihaz bədəndə heç bir cərrahi müdaxilə olmadan həll olunur. Tam biouyğun materiallardan hazırlanıb, buna görə də orqanizmdə təbii yolla sorulur və əlavə cərrahi çıxarılmaya ehtiyac olmur.

Araşdırma “Nature” jurnalında dərc olunub və onun effektivliyi həm iri, həm də kiçik heyvanlar, eləcə də insan donor ürəkləri üzərində test edilib. Şimal-Qərb Universitetinin bioelektronika üzrə aparıcı mütəxəssisi Con A. Rogers və kardioloq İqor Yefimov bu cihazın, xüsusilə, uşaq kardiocərrahiyəsində mühüm boşluğu doldurduğunu bildiriblər.

Uşaqların təxminən 1 faizi anadangəlmə ürək qüsurları ilə doğulur və bu uşaqların çoxuna əməliyyatdan sonra yalnız bir neçə gün müvəqqəti ürək stimulyasiyası lazımdır. Yeni cihaz əlavə cərrahi müdaxilə və mümkün fəsadları aradan qaldıraraq bu ehtiyacı minimum invaziv yanaşma ilə qarşılayır. Mövcud müvəqqəti kardiostimulyatorlar adətən elektrodların cərrahiyyə yolu ilə ürək əzələsinə tikilməsini tələb edir. Bu elektrodların naqilləri xarici cihazlara bağlanaraq ürək ritmini tənzimləyir. Sonra stimulyatora ehtiyac qalmadıqda bu naqillər çıxarılır. Lakin çıxarılma prosesi ürək toxumasına zərər verə, qanaxmalara və hətta letal nəticələrə səbəb ola bilər.

Yeni cihaz isə heç bir naqil və ya xarici stimulyatora ehtiyac duymur. Bədəndə öz-özünə həll olması sayəsində infeksiya, qanaxma və toxuma zədələnməsi kimi ağırlaşma risklərini aradan qaldırır. Əvvəlki modellər radiotezlik əsaslı rabitədən istifadə edirdi ki, bu da onların ölçüsünü məhdudlaşdırırdı. Yeni kardiostimulyator isə işıq impulsları ilə idarə olunan sistemə malikdir.

Yeni kardiostimulyator ürəyin müxtəlif sahələrinə yerləşdirilə və fərqli işıq dalğaları ilə idarə oluna bilər. Bu, ürək ritmini daha mürəkkəb və dəqiq şəkildə sinxronizasiya etməyə imkan yaradır. Bundan əlavə, bu texnologiya sinir və sümük regenerasiyası, yaraların sağalması və ağrıların qarşısının alınması kimi digər bioelektronika sahələrində də potensiala malikdir.

Mütəxəssislər hesab edirlər ki, bu innovativ cihazın klinik tətbiqi tibb dünyasında yeni dövrün başlanğıcı olacaq və uşaq kardiocərrahiyyəsində mühüm irəliləyişlərə yol açacaq.