5 aprel 2025, şənbə Bakı, 10°C
IMG-LOGO
  • 5 aprel 2025, şənbə 05:40:02 Bakı , 10°C
Ana səhifə Xəbərlər Ətraflı

Xəbər lenti:

Qlobal istiləşmənin izləri : Böyük Mavi dəlikdən 5700 illik xəbərdarlıq

04-04-2025
IMG

Beliz sahillərindəki Böyük Mavi dəlikdən götürülən çöküntülər Karib dənizində tropik siklonların son 5700 ildə artdığını və bu artımın son 20 ildə rekord həddə çatdığını ortaya çıxarıb.

Karib dənizinin mərkəzində yerləşən Böyük Mavi Dəlikdən əldə edilən yeni elmi məlumatlar tropik fırtınaların son 5700 ildə davamlı olaraq artdığını və bu artımın son 20 ildə dramatik şəkildə sürətləndiyini ortaya çıxarıb.

“Goethe University Frankfurt Biosedimentology Research Group”dan Dominik Schmittin baş müəllifliyi ilə həyata keçirilən və “Geology” jurnalında dərc edilən araşdırmada Beliz sahillərindən təxminən 80 kilometr aralıda yerləşən nəhəng sualtı çuxurdan götürülmüş çöküntü nüvəsi araşdırılıb.

Tədqiqatçılar 125 metr dərinlikdəki çuxurdan çıxardıqları 30 metrlik çöküntü nüvəsi sayəsində bölgədəki tropik fırtına tarixini minilliklərə qədər təhlil ediblər. Çöküntü təbəqələrinin təfərrüatlı tədqiqi nəticəsində son 5700 ildə fırtınaların tezliyində davamlı artım olduğu və bu artımın xüsusilə sənaye inqilabından sonra daha da sürətləndiyi ortaya çıxdı.

Tədqiqat fırtınaların artmasının iki əsas səbəbini vurğulayır: Bunlardan biri insanın yaratdığı qlobal istiləşmə, digəri isə ITCZ (İntertropik Konvergensiya Zonası) adlı hava axını zonasının cənuba doğru miqrasiyasıdır. ITCZ-nin yerdəyişməsi, həmçinin Atlantikdəki fırtına əmələgəlmə zonalarını aşağı enliklərə çəkir, tropik siklonları artırır.

Tədqiqatçıların proqnozlarına görə, mövcud tendensiyalar davam edərsə, 2100-cü ilə qədər Karib dənizi regionunda 45-ə qədər tropik tufan və qasırğa baş verə bilər.

"Bu rəqəm son 5700 ildə qeydə alınan orta göstəricidən xeyli yüksəkdir. Bu artım təbii iqlim dövrləri ilə deyil, dəniz temperaturunun yüksəlməsi və birbaşa insan təsiri nəticəsində yaranan La Nina hadisələrinin artması ilə bağlıdır"-deyə araşdırmaçı Şmitt bildirib.

Paylaş:

Kateqoriyalar

Eyni kateqoriyalı xəbərlər