FHN Xəbərlər | İctimai-siyasi onlayn qəzet

NASA cümə axşamı bildirib ki, başqa bir planetdə idarə olunan uçuşa nail olan ilk vasitə - “Ingenuity” adlı Mars robot-helikopteri 3 il ərzində onlarla dəfə uçduqdan sonra bütün gözləntiləri aşaraq əlamətdar missiyanı başa vurub və Yerə qayıdıb.

Fhnews.az NASA-nın saytına istinadla xəbər verir ki, Mars helikopteri yanvarın 18-də 72 uçuşdan sonra əkiz rotor qanadlarından məhrum olub fəaliyyət qabiliyyətini itirib.

NASA-nın rəhbəri Bill Nelson bildirib ki, “Ingenuity” Marsa son uçuşunu həyata keçirib və artıq tarixə qovuşub. Bu robot-helikopter beşdən çox qısa uçuşdan ibarət 30 günlük texnologiya nümayişinin müddətini Los-Anceles yaxınlığındakı NASA-nın Reaktiv Sürət Laboratoriyasında (JPL) çalışan mühəndislərin ehtimalından da çox uzada bilib. Belə ki, həmin aparat Mars relyefi üzərində əvvəlcədən planlaşdırıldığından 14 dəfə daha çox hərəkət edib və 72 uçuşun hamısında 10,5 mil (17 km) məsafə qət edib. Onun Marsın üzərində zirvə hündürlüyü 78,7 fut (24 metr) ilə ölçülüb.

Rotor gəmisi NASA-nın “Perseverance rover” zonduna bağlanaraq Qırmızı Planetə aparılıb. O, üç il əvvəl “Jerezo” krateri adlı geniş Mars hövzəsinin ərazisinə enib və ilk növbədə Yerə qayıtmaq üçün süxur nümunələrini toplamaq məqsədi daşıyan ayrıca bir missiyanı yerinə yetirib.

Bununla belə, NASA Marsda və Günəş sisteminin başqa yerlərində, məsələn, Saturnun peyki Titanda “Dragonfly” adlı rotor gəmisinin inkişaf mərhələsində olan yeni havadan kəşfiyyat rejiminə zəmin yaratmaq üçün “Ingenuity”nin istismarından faydalanıb.

Mütəxəssislər bildiriblər ki, Marsda uçan helikopterin yaradılması böyük mühəndislik maneələri yaradır. Qırmızı planetin Yerə nisbətən daha az cazibə qüvvəsinə malik olmasına baxmayaraq, onun atmosferində sıxlıq yalnız 1faizdir və bu, aerodinamik yüksəliş əldə etməyi çətinləşdirir. Beləliklə, Marsda uçmaq üçün “Ingenuity” Yerdə lazım olduğundan daha böyük və daha sürətli fırlanan rotor bıçaqları ilə təchiz edildi. İndi onun oxşarı həm gecə temperaturuna (mənfi 90 dərəcə Selsidən aşağı), həm də cazibə qüvvəsinə uyğunluq parametrləri üzrə yenidən sınaqdan keçiriləcək.