Tarixin, estetikanın və mənəviyyatın iç-içə olduğu İstanbulda bütün əzəməti ilə yüksələn Sultanəhməd məscidi əsrlərdən günümüzə qədər gəlib çatan Osmanlı zərifliyinin simvolu kimi ziyarətçilərini qarşılayır. Osmanlı memarlığının 6 minarəli ilk məscidi olan və bütün əzəməti ilə tarixi yarımadada Ayasofya ilə üzbəüz ucalan Sultanəhməd məscidi 408 il əvvəl ibadət üçün açılıb. Gənc yaşlarında taxta çıxan Sultan I Əhmədin Allaha dərin bağlılığı ilə tikdirdiyi məbəd təkcə memarlığı ilə deyil, həm də daşıdığı simvollar və tikinti prosesi ilə diqqət çəkir. 1609-cu ildə inşasına başlanan məscidin tikintisi dövrün ən mahir memarlarından olan Sedefkar Mehmet Ağanın nəzarəti ilə təxminən 7 il 5 ayda tamamlanıb.

Türk-İslam sivilizasiyasının ən nəfis əsərlərindən olan məscidin açılışı 1617-ci il iyunun 9-da olub. Dövrünün ən böyük ictimai komplekslərindən biri olan məsciddə ibadət yeri olmaqla yanaşı, mədrəsələr, sultan malikanəsi, arasta, mağazalar, hamam, fəvvarələr, türbə, xəstəxana, ibtidai məktəb və s. olub. Bu tikililərin bəziləri günümüzə qədər gəlib çatmamışdır. Osmanlı məscidi ilə Bizans kilsə memarlığının 200 illik sintezinin zirvəsi olan cami klassik dövrün son böyük məscidi olaraq qiymətləndirilir.

Sultanəhməd məscidinin 6 minarəsi də dövrün memarlıq anlayışına görə bir yenilik olaraq görülür. Bu minarələrdən dördü üç, ikisi isə iki eyvanlıdır. Məscidin əsas sahəsi hündürlüyü 43 metr, diametri 23,5 metr olan günbəzi ilə diqqət çəkir. Dörd fil ayağı üzərində oturan əsas günbəz klassik Osmanlı məscidi memarlığında  zirvələrdən biridir. Günbəzi əhatə edən yarımqübbələr və tağlarla məkan tarazlaşdırılmış, interyer təzələnmişdir. Məscidin daxili bəzəkləri Osmanlı sənətinin ən parlaq nümunələrindən biri kimi seçilir. Məscidin daxili səthlərində İznik və Kütahya emalatxanalarında istehsal olunan 21.043 ədəd kaşı işlənir və bu kirəmitlərə görə məscid “Göy Məscid” adlandırılır.

Kaşılarda klassik Osmanlı motivləri yer aldığı halda, xüsusilə mehrabın ətrafında olan çini işçiliyi və zərli detallar da dövrün estetik zövqünü ortaya qoyur.

İnteryeri işıqlandıran 260-a yaxın pəncərə sayəsində işıq plitələr üzərində sınaraq gözqamaşdırıcı rəng çaşqınlığı yaradır. Kaşıları ilə məşhur olan məscidin kitabələrində dövrün xəttatlarından Diyarbəkirli Seyyid Kasım Gübarinin imzası var. Sultanəhməd məscidi tikildiyi dövrdə təkcə ibadət yeri deyil, həm də böyük ictimai mərkəz olmuşdur. Məscidin ətrafında tikilmiş ictimai kompleks, mədrəsə, ibtidai məktəb, xəstəxana, aşxana, bazar, fəvvarələr və türbə də dövrün şəhərsalma mədəniyyətini özündə əks etdirir.

1985-ci ildə UNESCO-nun Ümumdünya İrs Siyahısına daxil edilən Sultanəhməd məscidi təkcə İslam dünyası üçün deyil, həm də dünya mədəni irsi baxımından böyük dəyərə malikdir. Təxminən 12 min nəfərin eyni vaxtda namaz qılma imkanına malik olan məscidi yay aylarında gündə orta hesabla 20 min, qış aylarında isə 10 min adam ziyarət edir. Bu günə qədər 6 dəfə bərpa olunan məscid 2018-ci ildə Vəqflər Baş İdarəsinin “Sultanəhməd Məscidi Mühafizəsi və Bərpa İşləri” layihəsi çərçivəsində tarixinin ən əhatəli bərpasına məruz qalıb.

Təxminən 5 illik işdən sonra məscid 21 aprel 2023-cü ildə Ramazan bayramının ilk günü qılınan cümə namazından sonra Türkiyə Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğanın da qatıldığı mərasimlə yenidən ibadət üçün açılıb.